Oorlogswinter

Janie de Naeyer 2d

 

 

Filmfiche

 

Het verhaal 

 

De laatste winter in Nederland was bijzonder hard en meedogenloos. Michiel hielp zijn ouders met het verlenen van hulp. Want zijn vader was tenslotte burgemeester. Regelmatig komt ´oom´ Ben langs. Maar oom Ben is niet de echte oom van Michiel. Michiel kijk heel hard op naar oom ben, die in het verzet zit. Michiel kan niet wachten tot hij komt

 

Op een dag bespreekt Michiel met zijn buurjongen Dirk, die bij het verzet zit, het gesprek gaat over een plan van Dirk om met drie ander gasten een distributiekantoor te overvallen. Dirk geeft Michiel een brief die hij moet afgeven als er iets zou mis gaan. Hij moet de brief aan Bertus van Gelder geven.

De overval mislukt maar Michiel krijgt de brief niet op tijd naar Bertus. Want Bertus wordt de volgende dag opgepakt en Michiel besluit dan om de brief zelf te lezen. In de brief staat dat er in het bos een Engelse piloot zit die verzorgd moet worden. Hij vindt de Engelse piloot en verzorgt hem. Ondertussen vinden de Duitser een dode soldaat en pakken een aantal mannen op en dreigen ze te doden als de dader zich niet meldt. Oom Ben gaat nog horen of hij iets kan doen, maar het is te laat en Michels vader sneuvelt. Michiel moet nu thuis alles regelen. Hij besluit zijn zus Erica een deel van de verzorging van Jack over te laten nemen want zo heette de piloot.

 

 

De piloot Jack wil weg en Michiel zegt dat hij met 'oom' Ben zal gaan praten omdat die veel connecties heeft in Engeland. Alles is geregeld en zijn zus, oom Ben en Jack vertrekken. Maar ondertussen in het kippenhok beseft hij dat oom Ben de enige is die Dirk kan verraden hebben. Michiel kan 'oom' Ben net op tijd inhalen. Hij bindt oom Ben vast en kijkt nog even hoe de piloot aan de overkant geraakt. Michiel schiet oom Ben dood en een paar dagen later wordt het dorp bevrijd. De oorlog is gedaan.

Iedereen feest behalve Michiel!

 

 

 

Technische kaart

 

Over de regisseur en de productie

 

De regisseur=Martin Koolhoven

 

Martinus Wouter Koolhoven is een Nederlands filmmaker. Hij is geboren op 25 april 1969 en wist vanaf jongs af aan al dat hij in de filmindustrie wilde werken. Hij volgde verschillende opleidingen gericht op de audiovisuele sector. Hij studeerde af op 27 jarige leeftijd. Zijn carrière begon met het schrijven en regisseren van een groot aantal korte drama producties, videoclips en twee speelfilms. Maar zijn definitieve doorbraak kwam met zijn film Suzy Q .

 

 

Filmografie

 

Productie

De film speelt zich geheel af in een periode dat er sneeuw ligt. Mede daarom is de film voor bijna de helft in Litouwen opgenomen. Er is ook veel kunstsneeuw gebruik en ook is er digitaal sneeuw toegevoegd. filmopnames waren van half februari tot eind april 2008.

 

Het scenario:

“Met het script hebben we jarenlang geworsteld. Er waren wat problemen. En daardoor heb ik uiteindelijk de hulp er bij geroepen van iemand dat ervaren was om met Martin Koolhoven samen te werken. Mieke de Jong schreef In twee maanden twee versies en zo hadden we een script om het geld aan te vragen.”

 

Maar wie is nu de producent?

 

Els Vandevorst. Zij was onder meer producent van:

 

• Verder dan de maan

• The Crossing, Mykosch

• Father and Son

• Dogville

• Dancer in the Dark.

 

 

De schrijver jan Terlouw

 

Jan Terlouw aan het woord

 

Jan Terlouw is al heel lang politicus. Dat is in zijn boeken ook wel te merken. Hij schrijft vaak over onderwerpen die je aan het nadenken zetten. Maar gelukkig zit de boodschap die hij heeft altijd verpakt in een spannend verhaal dat met vaart en humor wordt verteld. Zijn boeken zijn vaak bekroond en in verschillende talen vertaald.

 

Welke boeken heeft u geschreven?

 

Ik heb redelijk veel boeken geschreven zoals :

• Oosterschelde windkracht 10

• Eigen rechter

• Gevangenis met een open deur

• De uitdaging en andere verhalen

• De kunstrijder

• Oom Willibrord

• Briefgeheim

• De kloof

• Oorlogswinter

 

Heeft die liefde voor verhalen u ertoe gebracht zelf verhalen te gaan schrijven?

‘Het heeft er indirect denk ik wel mee te maken. Toen ik zelf vader was geworden van vier kinderen vertelde ik hen ook altijd verhalen. Ik heb ze maar één keer een boek voorgelezen, dat was “Alleen op de wereld”, de rest verzon ik zelf.

 

Heeft uw politieke loopbaan ook sporen nagelaten in de boeken die u heeft geschreven?

‘Ik heb in mijn verhalen altijd discussiestof willen bieden over maatschappij en milieu. De “boodschap” die ik mijn lezers mee wil geven, heeft alles te maken met mijn politieke idealen.

 

 

Bespreking van de belangrijkste personages

 

 

Michiel van Beusekom:

 

 

Michiel is een jongen die niets liever doet dan ravotten met zijn buurjongen en zich inbeelden dat hij in allerlei spannende oorlogsspelletjes verwikkeld zit. Maar hij is ook heel behulpzaam.

Voor de Duitse bezetters is hij niet bang. Daardoor werkt hij zichzelf soms in nesten. Als zijn vader sterft, wordt hij veel volwassener. Hij is constant op zijn hoede omdat hij bang is voor verraad.

Want wanneer hij in het bezit komt van een belangrijke brief. neemt zijn leven echter een wending die hem voorgoed zal veranderen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dirk Knopper:

Op zijn 18de wil hij graag bij de grote mensen horen en het is één van zijn plannen die het verhaal op gang trekken. Voor hij vertrekt, vertrouwt hij Michiel een brief toe die enorm belangrijk blijkt te zijn. Een dag later wordt hij opgepakt omdat hij een overval op een distributiekantoor had gepland.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jack:

Jack is een Engelse piloot die met een vliegtuig neerstort en door Dirk en Michiel gered wordt. Jack en Dirk hebben een Duitse soldaat vermoord. Jacks aanwezigheid brengt Michiels gezin echter ook in gevaar want hulp aan vijanden van het Duitse Rijk betekent on- vermijdelijk de doodstraf.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oom Ben:

'Oom' Ben doet zich voor als een rustige man en komt vaak langs als vriend van de familie. Michiel vertrouwde 'oom' Ben totdat hij achter zijn verraad komt, 'oom' Ben werkt namelijk voor de Duitsers.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Moeder:

Michiels moeder ziet het na haar mans dood niet meer zitten en steunt ontzettend op Michiel. Ze begint zich tegen de Duitsers te verzetten en steunt Michiel, die ook verzet pleegt.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vader:

Michiels vader is burgemeester van Vlank. Hij speelt geen grote rol in het verhaal. Het is een houding die Michiel echter de indruk geeft dat zijn vader een slappeling is.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Erica:

Erica is Michiels 17-jarige zus heeft een verpleegsteropleiding en die komt tijdens de oorlog goed van pas. Zij is een mooie jonge vrouw, die Michiel meehelpt met de verzorging van Jack, met wie ze een relatie krijgt.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Thematiek

 

Het dagelijkse leven

 

Na de bezetting ging het leven gewoon door. Mensen gingen nog steeds naar hun werk, naar de sportclub en het naar theater. Maar langzaam veranderden er dingen… Zo was de pers niet meer vrij en werden dagelijkse levensbehoeften steeds schaarser. Ook voerde de bezetter allerlei beperkende maatregelen in zoals het persoonsbewijs, de verduistering en de avondklok. De bezetting werd voor de Nederlandse bevolking steeds duidelijker merkbaar.

 

 

 

Sport

 

De Duitse bezetter wil de hele samenleving gelijkschakelen en volgens de beginselen van het nationaalsocialisme inrichten. Dit geldt ook voor de culturele sector.

Niet alle kunst is meer toegestaan, alleen zogenaamde ‘volkseigen’ kunst. De Kultuurkamer moet hierop toezien. Sport komt in de Tweede Wereldoorlog juist sterk tot bloei: veel mensen zoeken afleiding en vinden die op of rond de sportvelden. Bijvoorbeeld: Voetbal, boksen, zwemmen, schaatsen, roeien. Sportevenementen waren zelden zo populair. Vooral het wielrennen kende een hoge vlucht, waarbij kermiskoersen en criteriums de plaats innamen van de internationale wielerrondes.

 

Ontspanning

 

Het theater blijft in de Tweede Wereldoorlog populair. Acteurs moeten zich aansluiten bij de Kultuurkamer en de meesten doen dat ook. Ze vinden dat de mensen recht hebben op ontspanning en bovendien moeten zij gewoon in hun levensonderhoud voorzien. Er worden ook illegale theatervoorstellingen gegeven in huiskamers. Naarmate de oorlog vordert, en vooral na Dolle Dinsdag, sluiten veel theaters de deuren. Maar her en der worden nog steeds voorstellingen gegeven.

 

De bioscopen bleven open en werden druk bezocht, al stonden er vooral Duitse films op het programma.

 

concerten kenden veel succes, wat leidde tot de oprichting van allerlei nieuwe gezelschappen en orkesten. Engelse en Amerikaanse muziek was uit den boze, Duitse schlagers mochten wel en werden vaak heuse hits. Dansen in openbare gelegenheden was in de regel bij wet verboden maar de ordediensten zagen overtredingen meestal door de vingers.

 

Rantsoenering

 

Moordende gevechten, slagvelden bezaait met lijken en aan bommen en granaten. Weinigen staan er bij stil dat ook het gewone dagelijkse leven verdergaat. De burger moet evenals in vredestijd zorgen voor zijn dagelijkse kost. Dat dit tijdens een oorlog niet altijd van een leien dakje loopt spreekt vanzelf. Sommige voedingsmiddelen worden schaars of zijn niet meer verkrijgbaar! Ook veel andere materialen en grondstoffen worden een zeldzaamheid. De overheid moet ravitailleren, de bevolking spreekt liever van rantsoeneren want er is maar een beperkte hoeveelheid per persoon voorradig! Om de tekorten van bepaalde producten op te vangen gaat men op zoek naar vervangingsmiddelen, deze zijn meestal van een mindere kwaliteit men spreekt van ersatzproducten!

 

De Hongerwinter

 

De Hongerwinter vindt plaats aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in de winter van 1944-1945. In deze strenge winter komen in het westen en noorden van Nederland 20.000 burgers om door de enorme schaarste aan voedsel en brandstof, vooral in de steden.

Dat kwam door Opgejaagde Duitse bezetters die zich steeds verder terugtrokken en onderweg namen ze alles mee wat niet te zwaar was. De gevolgen voor de bevolking waren catastrofaal, ook al omdat de winter dat jaar bijzonder koud was.

 

 

Pas toen de Nederlandse minister-president in Londen een brief schreef naar de Amerikaanse president Eisenhower kwamen de geallieerden over de brug met voedselhulp, die via het Rode Kruis werd verstrekt. Op 28 en 29 april 1945 voeren Britse en Amerikaanse bommenwerpers Operatie Manna uit, waarbij ze in plaats van bommen 11.000 ton voedsel droppen in de bezette Nederlandse gebieden. Naar schatting kwamen die winter 20.000 mensen om door de honger en de kou.

 

Het verzet

 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er overal in Europa personen en organisaties die zich verzetten tegen de Duitse bezetters. Ook in Nederland en België is er verzet geweest . Het verzet, ook wel ‘de ondergrondse’ genoemd, saboteert het beleid van de bezetter door nazi’s en collaborateurs te doden en andere aanslagen te plegen. Ook helpt het verzet Joden om onder te duiken en verspreidt het illegale kranten met ongecensureerd nieuws over de voortgang van de oorlog.

 

Het Geheime leger

 

Het Geheime Leger was een gewapende Belgische verzetsgroepering tijdens de Tweede Wereldoorlog, ook bekend onder de benamingen 'Het Belgisch Legioen' en 'Het Leger van België'. De stichter was Charles Claser.

 

 

De valse krant

 

Tijdens de oorlogsdagen had de Nederlandse regering het communistische blad het Volksdagblad samen met een aantal andere periodieken verboden. Op 24 juni 1940 hief de Duitse bezetter dit algemene verschijningsverbod op. Het Volksdagblad verscheen op maandag 26 juni weer. Alle kranten hadden in mei 1940 een verklaring moeten publiceren, het zogenaamde Wehrmacht-bericht, waarin ze beloofden loyaal aan de bezetter te zijn. Het Volksdagblad deed dit echter niet, maar plaatste een verklaring met de waarschuwing dat de krant onder gewijzigde omstandigheden verscheen en dat de lezers daar rekening mee moesten houden. De Duitsers reageerden furieus en verboden het Volksdagblad en alle andere communistisch periodieken onmiddellijk. Daarmee was het Volksdagblad het eerste dagblad dat door de Duitsers verboden werd.

 

 

Het verloop van de Tweede Wereldoorlog in België en Nederland

 

België en Nederland werden op 10 mei 1940 door Duitsland aangevallen. Op 15 mei capituleerde Nederland. De capitulatie gold niet voor de provincie Zeeland, waar nog enkele dagen strijd werd geleverd. België capituleerde na achttien dagen verzet op 28 mei. De daaropvolgende bezetting duurde in België tot 17 september 1944 en in Nederland ten noorden van de grote rivieren tot 6 mei 1945. Japan viel Nederlands-Indië binnen op 10 januari 1942 en capituleerde op 15 augustus 1945. Nederland zou nooit meer de volledige controle over het eilandenrijk verkrijgen, dat in 1949 onafhankelijk werd.

 

 

Reacties verzamelen

 

Vragen aan de leerlingen

Een paar mensen zegden het volgende:

Oorlogswinter is een goede film in zijn genre, maar geen film die het genre overstijgt."

Melodrama, maar dan wel superieur melodrama."

Oorlogswinter is ijzingwekkend goed

Hartverscheurend

 

Eigen mening

 

Ik vond de film goed. Spijtig dat ik hem al eens gezien had. Wat ik goed vond aan de film is dat het bijna het echte leven naspeelt en je zo een beter beeld krijgt over de situatie.